Ik wil je in vijf liefdestalen

Je kan wild zijn van je lief, omdat je overloopt van liefde, en een uur later kan je wild worden, maar dan uit pure frustratie. Niet omdat jullie elkaar plots niet meer graag zien, wel omdat jullie een andere liefdestaal spreken. Dat zegt Gary Chapman, die met zijn boek ‘The 5 Love Languages’ miljoenen huwelijken redde. Het geheim? Dat iedereen zich nog gewild voelt.

Na jarenlang koppels in crisissituaties te begeleiden als voorganger in zijn kerk, vroeg de Amerikaan Gary Chapman zich af waarom het zo moeilijk was voor de meeste koppels om elkaar echt te begrijpen. Hij maakte ijverig notities tijdens zulke sessies en analyseerde die achteraf. Op een gegeven moment daagde het hem dat partners in zulke gevallen hun liefde op een andere manier tonen aan elkaar en die boodschap komt niet altijd even duidelijk over. Door misbegrip is er ook weinig appreciatie, wat dan weer voor frustratie zorgt bij de partner die zijn of haar liefde probeert te tonen. Gary Chapman werkte dit idee verder uit, ging op zoek naar patronen, en ontdekte dat er vijf verschillende manieren zijn om je liefde te tonen aan je partner. In 1992 bundelde hij deze ideeën samen in een boek dat ondertussen werd vertaald in 49 talen en nog massaal gekocht wordt. “Dat kan maar één ding betekenen,” zegt Chapman in een promotiefilmpje op zijn website, “dat het werkt en dat mensen het aan elkaar aanraden.”

De vijf liefdestalen die Chapman in zijn boek beschrijft zijn positieve woorden, samen zijn, cadeaus krijgen, dienen, en lichamelijk contact. Mensen die positieve woorden als liefdestaal hebben, zullen vaak en gemakkelijk complimentjes geven aan hun partner, maar verlangen zelf ook naar positieve bevestiging, bijvoorbeeld door het enthousiast aanmoedigen van je partner om zijn of haar dromen na te jagen, al dan niet met lieve woorden. Is je liefdestaal samen zijn, hunker je vooral naar de onverdeelde aandacht van je partner. Je vindt het belangrijk om regelmatig samen op pad te gaan en betekenisvolle gesprekken te voeren. Als je partner ongeïnteresseerd naar zijn smartphone kijkt terwijl jij je verhaal doet, is dat stilletjes luidkeels doodgaan. De derde liefdestaal is cadeaus krijgen. Dit is niet zo materialistisch als het op eerste zicht doet vermoeden. Een cadeau geven kan in de vorm van een geschreven brief, een prachtig schelpje dat je vond op het strand, of een heerlijke maaltijd. Door deze cadeaus bewijs je dat je altijd aan je partner denkt, zelfs wanneer je voor een congres aan de andere kant van de wereld zit. Dienen is de vierde liefdestaal die Chapman beschrijft. Zet je partner het vuilnis buiten, doet hij/zij de afwas, probeert hij/zij zoveel mogelijk taken van je over te nemen wanneer jij onder stress staat? Dan is de kans groot dat zijn of haar liefdestaal dienen is. Dat wil natuurlijk ook zeggen dat je partner zelf het liefst liefde ontvangt in de vorm van taken die jij van hem of haar overneemt. De laatste liefdestaal is lichamelijk contact. Dit gaat niet enkel om seks, maar om al knuffelend Netflix kijken, de hand van je lief pakken terwijl je over straat wandelt of op een familiefeestje je arm om zijn of haar schouder slaan. Wanneer je lief ’s nachts zijn/haar rug naar je toedraait in plaats van gelukzalig te lepelen, voelt dat als een afwijzing.

Volgens Chapman heeft iedereen een primaire en secondaire liefdestaal, twee voorkeuren dus om liefde te ontvangen en te geven. Wanneer jij en je partner dezelfde liefdestaal spreken, dan verbetert dat jullie relatie. En dan nog is het niet zo simpel, want Chapman geeft aan dat er binnen elke liefdestaal ook een soort van dialect is, waardoor zelfs mensen met dezelfde liefdestaal elkaar niet altijd even goed begrijpen. Omgekeerd, wanneer jouw primaire liefdestaal verschilt van die van je partner, dan is dat een serieuze uitdaging voor de relatie. Iemand met positieve woorden als liefdestaal zal misschien meer hebben aan een uitgesproken ‘Ik zie je graag’ dan hand in hand over straat wandelen, terwijl iemand met fysieke aanraking als liefdestaal juist erg hunkert naar dat laatste.

Inzicht in deze liefdestalen wil gelukkig ook zeggen dat jij de liefdestaal van je partner kan leren kennen en spreken. In haar boek ‘Het Geluk Project’ beschrijft Gretchen Rubin dat wanneer je nadenkt over geluk in je relatie, je de neiging hebt om je te concentreren op je partner om te benadrukken hoe hij of zij moet veranderen zodat jij gelukkiger bent in de relatie. Maar dat zal niet lukken, waarschuwt ze haar lezers, want je kunt alleen jezelf veranderen. Door de liefdestaal van je partner te leren spreken, zoals Chapman voorstelt, kan je je relatie redden zonder dat je hiervoor je partner moet veranderen.

Chapman spreekt over de liefdestank om dat beter uit te leggen. Wanneer jouw liefdestank leeg is, wil dat zeggen dat je partner niet zijn liefde toont op de manier dat jij dat het liefst ontvangt. Wat voor de een heel belangrijk is, kan voor de ander immers een futiliteit lijken. Hierdoor voel jij je niet meer geliefd en kost het veel meer moeite om liefde te geven aan je partner. Maar wanneer jij de liefdestank van je partner probeert te vullen door zijn of haar liefdestaal te gebruiken, zal je zien dat je partner ook meer bereid is om jouw liefdestaal te spreken, waardoor jouw tank ook weer gevuld wordt.

Ik leerde voor het eerst over dit boek toen ik samen met mijn lief naar mijn favoriete podcast By the book luisterde. Hierin lezen de Amerikaanse hosts Jolenta Greenberg en Kirsten Meinzer elke aflevering een zelfhulpboek. Ze leven dan twee weken lang volgens de regels van het boek. Op het einde van de aflevering blijkt zowel de relatie van Jolenta als die van Kirsten aanzienlijk verbeterd te zijn. In de podcast hoor je hoe ze dankzij de talen van liefde meer over hun partner te weten komen en wat die belangrijk vinden. Mijn lief en ik zijn tijdens het luisteren al elkaars liefdestaal aan het raden en besluiten om de gratis test in te vullen. Ik heb de hoogste score op samenzijn en hij heeft de maximumscore op dienen. Shit, denk ik, als ik zie dat dienen bij mij de laagste score heeft. We moeten lachen en vinden het tegelijkertijd best wel confronterend, het verklaart enorm veel over onze relatie.

Een tijdje later vertelt een vriendin me dat de liefdestaalquiz op zo’n manier opgesteld is dat het niet noodzakelijk je echte liefdestaal meet, maar vooral datgene wat je op dit moment het meest mist in je relatie. Mijn vriendin legt uit dat het voor haar enorm belangrijk is om met haar partner samen te zijn, maar dat ze hem momenteel heel vaak ziet. Ze doen bijna alles samen. misschien zelfs iets te veel op dit moment. Zij scoorde dus vrij laag op samenzijn, hoewel dat voor haar wel heel belangrijk is. Maar de vragen zijn zo opgesteld dat ze vooral peilen naar wat je op het moment dat je het invult graag meer zou zien in je relatie.

Ik moet denken aan de score van mijn lief. Ik bel hem diezelfde avond op en vraag of dat dat dienen inderdaad hetgeen is wat hij stiekem mist in onze relatie. Voorzichtig geeft hij toe dat ik het best wel rommelig maak op ons appartement en dat ik er meestal op reken dat hij probleempjes in ons huishouden oplost. Ik doe mijn best het niet als een verwijt te zien en bedenk me dat ik, in tegenstelling tot vriendinnen, inderdaad nooit moet klagen dat hij niets doet in het huishouden. Ineens besef ik ook dat ik hem daar eigenlijk nooit voor bedank. Integendeel, toen hij zijn to-dolijstje met de dingen die hij moest doen voor ons huishouden (en dus ook voor mij) aan het afwerken was, zat ik te mokken omdat hij mij geen aandacht gaf. Ik vond het stom dat die taakjes belangrijker waren voor hem dan ik, terwijl ik op dat moment nood had aan gezellig iets samen doen of babbelen. Omgekeerd leerde hij dat samen aanwezig zijn in ons appartement, maar elk met ons hoofd en gedachten met iets anders bezig, voor mij niet hetzelfde is als qualitytime. Ook niet als het voor hem wel voelt dat we tijd samen doorgebracht hebben. En dat ons avondeten opeten voor de tv soms wel leuk kan zijn, maar een gezellig gesprek over onze gevoelens en plannen voor mij zoveel spannender is.

Het is duidelijk dat Gary Chapman (en ik ondertussen ook) overtuigd is van het belang van de vijf talen van liefde, maar wat zegt academisch onderzoek? Is het begrijpen en toepassen van deze liefdestalen zo krachtig dat het zorgt voor meer tevredenheid over de relatie? Onderzoekers aan de Queensland University of Technology in Australië zochten het uit. Zevenenzestig heteroseksuele koppels tussen de 18 en 70 jaar namen deel aan deze studie en gaven informatie over hun liefdestalen, tevredenheid over de relatie en zelfregulatie: hun vermogen om hun gedrag aan te passen en zo te werken aan hun relatie.

Hun conclusie luidt als volgt: wanneer partners hun liefdestaal op elkaar afstemmen zorgt dat niet voor meer tevredenheid in de relatie. Wanneer partners een liefdestaal hebben die niet op elkaar afgestemd is, zorgt de zelfregulatie van de vrouwelijke partner, maar niet de mannelijke partner, ervoor dat beide partners meer tevreden zijn over de relatie. Hoewel dit een verrassende bevinding is, is het niet de eerste studie die aantoont dat de kwaliteit van een relatie verbetert wanneer de vrouwelijke partner beslist om er meer in te investeren. In het algemeen zijn vrouwen immers meer gevoelig voor problemen in de relatie en voelen ze zich verantwoordelijker om de relatie te veranderen dan mannen. Opvallend is dat eenzelfde effect voor zelfregulatie niet gevonden werd bij koppels die dezelfde liefdestaal hadden.

Ik herken het stiekem wel een beetje. In de drie jaar waarin wij samen zijn, was ik degene die, zodra ik doorhad dat de liefdestaal van mijn lief dienen was, als een gek taakjes begon uit te voeren in het huishouden. Ik zette de vuilnis buiten, zorgde dat de strijk gedaan was en hielp mijn lief eraan herinneren dat zijn boterhammen nog in de koelkast staken toen hij al in de auto zat. '“Check, check, check”, zei ik dan met een vette knipoog. Ik voelde mij ineens beter over onze relatie, ook al was er misschien niet meteen iets voor mijzelf veranderd. Misschien was dat dus vooral doordat ik het idee had dat ik eindelijk een soort van handvat had om onze relatie beter te maken (ook al was die al goed).

Daarnaast gaf het boek ons ook een soort van ‘taal’ om elkaar beter te begrijpen. Ik had het gevoel dat ik beter kon uitleggen waarom ik soms wild word van mijn lief of onze relatie, zonder dat het erg beschuldigend of persoonlijk klonk.

***

Als ik mijn vriend dit artikel laat lezen terwijl ik aan het koken ben, hoor ik hem af en toe lachen. “Zeg, misschien zou je zelf gewoon wat meer dingen in huis kunnen doen, in plaats van me te bedanken?” Hij roept, om boven het geluid van de dampkap hoorbaar te zijn. Het kriebelt om iets terug te schreeuwen, zeker nu ik achter de potten en pannen sta. Als ik me omdraai, staat hij lachend achter me en zegt dan poeslief: “zullen we vanavond lekker samen zijn? Al mijn aandacht is voor jou.”
En dan volgt er snel achter: “Goed artikel, maar ik hoop dat je weet dat onze relatie ook heel belangrijk voor mij.” Ik smelt, misschien heeft hij toch meer van het boek, de podcast en mijn artikel opgestoken dan ik dacht.