Publications

Social media intensity and first-year college students’ academic self-efficacy in Flanders and the United States

This study examined the association between social media use and first-year college students’ academic self-efficacy in two large, research intensive universities in Flanders and the United States. 

McNallie, J., Timmermans, E., Dorrance Hall, E., Van den Bulck, J., & Wilson, S. R. (2020). Social media intensity and first-year college students’ academic self-efficacy in Flanders and the United States. Communication Quarterly, 68, 115-137. doi: 10.1080/01463373.2019.1703774

Swiping more, committing less: Unraveling the links among dating app use, dating app success, and intention to commit infidelity

The present study was conducted to explore the cognitive processes linking people's perceptions of their mobile dating app experience and their intention to commit infidelity.

Alexopoulos, C., Timmermans, E., & McNallie, J. (2020). Swiping more, committing less: Unraveling the links among dating app use, dating app success, and intention to commit infidelity. Computers in Human Behavior, 102, 172-180. doi:10.1016/j.chb.2019.08.009

Why are you cheating on tinder? Exploring users' motives and (dark) personality traits

We present an exploratory study examining why people in a relationship use Tinder and whether they score higher on certain (dark) personality traits compared to single users and non-users in a committed relationship.

Timmermans, E., De Caluwé, E., & Alexopoulos, C. (2018). Why are you cheating on Tinder? Exploring users’ motives and (dark) personality traits. Computers in Human Behavior, 89, 129-139. doi:10.1016/j.chb.2018.07.040

Casual Sexual Scripts on the Screen: A Quantitative Content Analysis

The current study employed content analytic methods to measure the frequency and context of depictions of sexual behavior within nine popular television shows produced in the U.S., while taking into account the type of sexual behavior.

Timmermans, E., & Van den Bulck, J. (2018). Casual sexual scripts on the screen: A quantitative content analysis. Archives of Sexual Behavior, 47, 1481–1496. doi:10.1007/s10508-018-1147-1

From swiping to casual sex and/or committed relationships: Exploring the experiences of Tinder users

To better understand if and how the mechanics of the process Tinder imposes on its users (i.e., swiping, matching, and starting conversations) influences the resulting sexual or romantic interactions, we collected data from 1038 Belgian Tinder users.

Timmermans, E., & Courtois, C. (2018). From swiping to casual sex and/or committed relationships: Exploring the experiences of Tinder users. The Information Society, 34, 59-70. doi:10.1080/01972243.2017.1414093

Cracking the Tinder Code: An Experience Sampling Approach to the Dynamics and Impact of Platform Governing Algorithms

This article conceptualizes algorithmically-governed platforms as the outcomes of a structuration process involving three types of actors: platform owners/developers, platform users, and machine learning algorithms.

Courtois, C., & Timmermans, E. (2018). Cracking the Tinder code: An experience sampling approach to the dynamics and impact of platform governing algorithms. Journal of Computer-Mediated Communication, 23, 1-16. doi:10.1093/jcmc/zmx001

The Bridget Jones effect: The relationship between exposure to romantic media contents and fear of being single among emerging adults

Based on cultivation theory, this study examines whether an individual’s exposure to romantic media contents would be significantly related to their fear of being single.

Timmermans, E., Coenen, L., & Van den Bulck, J. (2019). The Bridget Jones effect: The relationship between exposure to romantic media contents and fear of being single among emerging adults. Psychology of Popular Media Culture, 8, 159–169. doi:10.1037/ppm0000175

To Tinder or not to Tinder, that's the question: An individual differences perspective to Tinder use and motives

The present study investigated how the Five-Factor Model of personality relates to both Tinder use and motives.

Timmermans, E., & De Caluwé, E. (2017). To Tinder or not to Tinder, that’s the question: An individual differences perspective to Tinder use and motives. Personality and Individual Differences, 110, 74-79. doi:10.1016/j.paid.2017.01.026

Development and validation of the Tinder Motives Scale (TMS)

This project aimed to develop and evaluate a new scale that assesses Tinder motives by relying on 3262 participants.

Timmermans, E., & De Caluwé, E. (2017). Development and validation of the Tinder Motives Scale (TMS). Computers in Human Behavior, 70, 341-350. doi:10.1016/j.chb.2017.01.028

Personality Traits: Influence on Media Effects

Media effects research raises the question as to why some individuals appear to be affected by certain media use while others are not. Gaining a better understanding of personality psychology and individual differences may help media researchers to understand the impact and use of certain types of media content.

Timmermans, E., & Sparks, G. (2017). Personality traits: Influence on media effects. In: P. Roessler (Ed.), International Encyclopedia of Media Effects. Wiley-Blackwell. doi:10.1002/9781118783764.wbieme0200

A Cross-Cultural Examination of the Mediating Role of Family Support and Parental Advice Quality on the Relationship Between Family Communication Patterns and First-Year College Student Adjustment in the United States and Belgium

This study examines how college students’ family communication environments influence their adjustment during the first year of college in Belgium and the United States.

Dorrance Hall, E., McNallie, J., Custers, K., Timmermans, E., Wilson, S., & Van den Bulck, J. (2017). A cross-cultural examination of the mediating role of family support and parental advice quality on the relationship between family communication patterns and first-year college student adjustment in the United States and Belgium. Communication Research, 44, 638-667. doi:10.1177/0093650216657755

POSTDOCTORAL RESEARCHER (ERASMUS UNIVERSITY ROTTERDAM)

In 2017 ontving Elisabeth Timmermans een Marie Sklodowska Curie COFUND LEaDing fellowship voor haar onderzoeksproject “Why are you swiping? An innovative approach to study motives, expectancies and (un)successful interpersonal interactions on mobile dating apps”.

KORTE SAMENVATTING ONDERZOEKSVOORSTEL

Ik stel je graag voor aan Lisa, een 25-jarige vrouw die op zoek is naar een vaste partner. Ze heeft een drukke job en vindt het steeds moeilijker om nieuwe mensen te leren kennen. Op een avond besluit ze om Tinder te installeren op haar smartphone. Ze swipet naar rechts wanneer ze knappe mannen ziet waar ze wel eens mee op date wil. Ze heeft heel wat matches, waaronder Frank, die haar doodleuk vertelt dat hij en zijn beste vriend wel benieuwd zijn naar haar beste grap. Leonard is enkel op zoek naar vriendschap, geeft hij toe, want hij woont al samen met zijn partner. Hoe langer ze swipet, hoe radelozer ze wordt. Waarom is het zo moeilijk voor Lisa om te vinden op een mobiele dating app waar ze naar op zoek is? Hoe kan ik, als onderzoeker, Lisa helpen om succesvollere interacties op mobiele dating apps zoals Tinder te hebben?  

De afgelopen jaren kregen mobiele dating apps heel wat aandacht in de wetenschappelijke wereld. Het merendeel van deze studies onderzochten de motieven van Tinder-gebruikers, de manier waarop gebruikers zichzelf presenteren op deze apps, of ze probeerden aan te tonen of mobiele dating apps al dan niet tot meer casual seks leiden. Wat tot nu toe zo goed als geen wetenschappelijke aandacht kreeg, is het online interpersoonlijke proces tussen twee gebruikers nadat ze gematcht hebben en dus kunnen praten met elkaar. Er zijn al wel wat studies over online dating die aantonen dat er zoiets bestaat als de online ontwikkeling van een relatie, maar gezien mobiele dating apps toch op verscheidene vlakken verschillen van online dating sites, is het belangrijk hier meer aandacht aan te schenken. Zo toonde onderzoek aan dat mobiele dating apps aan een snel tempo zeer veel (korte-termijn) interacties kunnen creëren, omdat ze potentiële matches aanbieden aan personen die zich binnen een beperkte, fysieke afstand van elkaar bevinden. Toch blijkt dat slechts een heel klein aantal van die matches effectief tot een offline onmoeting leidt, wat doet vermoeden dat online interacties vaak niet succesvol zijn in het creëren van offline ontmoetingen. Juist daarom is het belangrijk om online interacties te onderzoeken. De bedoeling van dit onderzoeksproject is dus om aan de hand van diepte-interviews en experimenten te onderzoeken welke factoren mee succesvolle interacties bepalen.

Doctor in de sociale wetenschappen (KU Leuven)

In oktober 2013 startte ik mijn doctoraatsonderzoek onder begeleiding van Prof. dr. Jan Van den Bulck en Dr. Elien de Caluwé. Van augustus 2014 tot mei 2015 verbleef ik als onderzoeker aan Purdue University (Indiana, VS). In september 2017 behaalde ik mijn doctoraat aan de KU Leuven.

SAMENVATTING DOCTORAAT

Het is door grote sociale veranderingen, zoals het almaar toenemende aantal echtscheidingen en het onuitputtelijke aanbod aan potentiële partners, dat het voor jongvolwassenen steeds moeilijker wordt om zich te binden.

Alsmaar meer mensen worden zich ervan bewust dat relaties niet eeuwig duren en vinden het zodoende belangrijker om in zichzelf te investeren. Relaties die niet langer wederzijdse tevredenheid of persoonlijke groei kunnen garanderen worden bijgevolg beëindigd. Casual seks, daarentegen, geeft jongvolwassenen de mogelijkheid een potentiële relatie volledig te verkennen, waardoor het concept van dating geleidelijk aan in een nieuw jasje werd gestoken. Tegenwoordig is het de gewoonte dat datingpartners elkaar op seksueel vlak exploreren alvorens ze enige vorm van exclusiviteit overwegen. In de Amerikaanse literatuur wordt dit fenomeen doorgaans omschreven als hooking up. Daarnaast is het belangrijk om te benadrukken dat verscheidene aspecten van het seksuele leven tegenwoordig vaak gemedieerd worden in westerse culturen. Dat betekent dat seksuele interacties regelmatig vertaald worden in symbolische inhoud door gebruik te maken van technologische en institutionele communicatiemiddelen. Volgens onderzoekers zijn dan ook de zichtbaarheid van seksuele media en nieuwe technologieën die casual seks faciliteren, deels verantwoordelijk voor de hervorming van intimiteit waarin niet langer het exclusieve maar juist het vrijblijvende centraal staat.

Dit doctoraat focust zich daarom op het verband tussen nieuwe media en casual seks, rekening houdend met zowel veranderingen in de media als culturele en sociale veranderingen die hebben bijgedragen aan veranderingen op het vlak van seksuele gedragingen. Kortom, dit doctoraat exploreert de mediatisering van casual seks door te focussen op zowel de rol van populaire Amerikaanse televisieseries als het gebruik van mobiele datingapplicaties binnen processen van sociale en culturele verandering. De mediatisering van deze processen is even belangrijk als en gerelateerd aan andere meta-processen die hebben bijgedragen tot de acceptatie van en een toename in het aantal casual seksuele interacties, zoals de individualisering en democratisering van het persoonlijke leven.

Algemeen genomen suggereren de bevindingen van dit doctoraat dat Vlaamse jongvolwassen zeer bekend zijn met casual seksuele interacties zoals one-night stands en casual seksuele relaties zoals friends with benefits. In hoofdstuk 1 hadden Vlaamse jongvolwassenen de neiging om het casual seksueel gedrag van hun leeftijdsgenoten sterk te overschatten. Daarnaast hanteerden ze vaak Engelstalige termen om deze gedragingen te beschrijven. Aangezien televisie-inhouden vaak gepercipieerd worden als een socialiserende factor binnen bepaalde culturen, is het mogelijk dat de dominante positie van Amerikaanse televisie-inhouden een invloed heeft op globale veranderingen wat betreft (percepties van) casual seksueel gedrag. Daarnaast zou het ook kunnen dat deze Amerikaanse televisie-inhouden de kijkers een woordenschat bieden om onderwerpen zoals casual seks te bediscussiëren. Gezien deze socialiserende rol van Amerikaanse televisie was het noodzakelijk om beter te begrijpen binnen welke relationele context seksuele gedragingen vaak voorkomen in populaire Amerikaanse televisieseries.

De resultaten van de inhoudsanalyse (zie hoofdstuk 2) van dit doctoraat suggereren dat seksuele gedragingen in populaire Amerikaanse televisieseries bijna even vaak getoond worden binnen een casual seksuele context als binnen een exclusieve relatie. Opvallend is dat seksuele gedragingen die voorkwamen binnen een exclusieve relatie of date vaak enkel bestonden uit kussende koppels, terwijl seksuele gedragingen die voorkwamen binnen een casual seksuele context meestal bestonden uit expliciete vertoningen van geslachtsgemeenschap. Bijgevolg zou het kunnen dat kijkers ervan overtuigd raken dat casual seks het normatieve seksuele script is. In de realiteit hebben mensen in een vaste relatie echter vaker seks dan mensen die afhankelijk zijn van hun casual seksuele interacties. Hoewel deze inhoudsanalyse zeker geen causale uitspraken kan doen wat betreft de invloed van desbetreffende televisieseries op casual seksueel gedrag, kan het wel dienen als basis voor toekomstige media-effect studies die willen onderzoeken op welke manier blootstelling aan deze televisieseries een invloed heeft op (percepties van) casual seksueel gedrag.

Hoofdstukken 3 tot 5 hadden als doel te onderzoeken of de mobiele datingapplicatie Tinder leidt tot meer casual seks. Hiervoor werden eerst 13 Tindermotieven ontrafeld (hoofdstuk 3) en vervolgens de associaties tussen persoonlijkheid en zowel Tindergebruik als Tindermotieven onderzocht (hoofdstuk 4). Ten slotte werd in kaart gebracht hoe het swipe proces van Tindergebruikers uiteindelijk leidt tot het hebben van casual seks versus een serieuze relatie (hoofdstuk 5). Ondanks dat de resultaten van dit doctoraatsonderzoek enigszins impliceren dat mobiele datingapps inderdaad leiden tot meer casual seks, is het belangrijk om te benadrukken dat mobiele dating apps ook het aangaan van serieuze relaties promoten. Bovendien is dit een complex proces dat onder andere wordt bepaald door Tindermotieven en de persoonlijkheid van gebruikers. Tot slot mogen we ons zeker niet laten verleiden om recente technologische ontwikkelingen te verwarren met constante sociale en culturele veranderingen. Er is bijvoorbeeld voldoende bewijs om aan te tonen dat de toename in casual seksueel gedrag al geobserveerd werd vóór het ontstaan van mobiele datingapps. We kunnen dus besluiten dat mobiele datingapps op zich zeker niet leiden tot meer casual seks, maar aan de andere kant wel mogelijkheden creëren om casual seks te verkrijgen voor zij die ernaar op zoek zijn.